De lijn van opgroeien in Deventer is die van Wieg naar Werk. In 2019 is de visie van Wieg naar Werk aangescherpt met extra aandacht voor preventie. Het uitgangspunt ‘het normale leven versterken’ met de 10 beschermende factoren van het Nederlands Jeugd Instituut staat hierin centraal. Ook is er aandacht voor het bieden van ondersteuning via onze toegang aan alle jeugdigen die het (even) niet op eigen kracht of met hun omgeving kunnen redden. We bieden daarbij jeugdhulp als vangnet voor gezinnen met jeugdigen die (tijdelijk) niet mee kunnen doen. In 2023 zal gewerkt worden volgens het nieuwe beleidskader met behoud van het goede uit de voorgaande beleidskaders.

Extra Rijksmiddelen

Bij Het Rijk heeft in 2019 besloten om gemeenten tot en met 2021 te compenseren voor de extra uitgaven in de jeugdhulp. En in de tussentijd onderzoek te doen naar het structurele karakter van het tekort. Een deel van deze extra verkregen rijksmiddelen zijn in de begroting 2020 gedurende 3 jaar (tot en met 2022) beschikbaar gesteld voor de jeugd. Deze middelen worden “geïnvesteerd” in preventie- en maatwerkprojecten en projecten gericht op de samenwerking met onderwijs en jeugdbeleid, volgens de lijn van de hierboven genoemde beleidskader van Wieg naar Werk en de daarin benoemde prioriteiten.

Na landelijk onderzoek naar de tekorten in de jeugdzorg bij gemeenten, en de bedragen die nodig zijn om de tekorten bij gemeenten te dekken, heeft een commissie van wijzen een uitspraak gedaan. Er is besloten om in 2021 en 2022 gemeenten eenmalig te compenseren. De structurele toekenning is nog een landelijk onderwerp van discussie. Net als hoe het rijk om wil gaan met de jeugdzorg, o.a. het invoeren van een eigen bijdrage wordt overwogen. Voor Deventer gaat het in 2021 om eenmalig €3,1 miljoen en in 2022 om eenmalig €9,5 miljoen.

Preventie en ondersteuning

Primair ligt de verantwoordelijkheid voor preventie bij de inwoners c.q. jeugdigen/ouders/verzorgers zelf. Als mensen er niet uitkomen op basis van eigen kracht dragen we zorg voor ondersteuning. Het professionele veld is ingericht om vroegtijdig problemen te signaleren. Daarmee kan sneller en effectiever ondersteuning worden geboden ‘in het normale leven’: thuis, in de buurt, op school. We willen hierbij ondersteuning en zorg zoveel mogelijk integraal, samenhangend, dicht bij huis en dicht bij de leefwereld van jeugdigen organiseren, aansluitend op hun eigen kracht. Zo kort als mogelijk, zo lang als noodzakelijk.

Kansrijke start voor elk kind

Zo gaan we verder met het werken aan een kansrijke start voor elk kind: de eerste 1000 levensdagen zijn bepalend voor een goede start. Daarnaast gaan we onder andere komend jaar aan de gang met inventariseren welke (extra) activiteiten na school nodig zijn (rijke schooldag) en extra aandacht geven aan het terugdringen van middelengebruik op scholen.

Prioriteiten 2023

We werken vanuit de gedachte van 1 huishouden, 1 plan, 1 contactpersoon. Voor 2023 hebben we een aantal prioriteiten geformuleerd, in lijn met voorgaande jaren en het bestuursakkoord Dichtbij, Betrokken & Bevlogen:

• We versterken en verdiepen de samenwerking met onze partners in het onderwijs, GGD, welzijnsorganisaties en zorg. Daarin werken we aan het verder ontwikkelen van de basisvoorzieningen en algemene voorzieningen zoals bijvoorbeeld het kinderwerk, jongerenwerk en VVE;
• Medewerkers van Team Toegang Jeugd sluiten nog meer aan op de leefwereld van jongeren en hun ouders en werken daarin nauw samen met andere professionals in het normale leven;
• We verbeteren de samenwerking van de jeugdnetwerken in de wijk met de Voor Elkaar-teams en andere partijen;
• We intensiveren de samenwerking met het onderwijs en realiseren ook een betere aansluiting tussen het onderwijs en de zorg en arbeidsmarkt. We werken aan de Human Capital Agenda, met daarin concrete acties om de arbeidsmarktpositie van jongeren te versterken;
• Vanuit het programma zal een bijdrage geleverd worden aan het binden van scholieren en studenten aan de stad (zowel mbo als hbo). Jongeren dragen bij aan de leefbaarheid, sterke economie en een goed functionerende arbeidsmarkt

Toegang beter en slimmer inrichten

We gaan de toegang (zorg, jeugd en werk) nog beter en slimmer inrichten. We geven professionals de ruimte en het vertrouwen om te handelen. De volgende prioriteiten zijn geformuleerd:

• Uitvoeren van een interventieaanpak rondom vechtscheidingen;
• Inzet op thuisloze jongeren en een soepele overgang tussen de jeugdwet en Wmo (18-/18+);
• Regie met doorzettingsmacht in situaties waarin veel hulpverlener actief zijn;
• We versterken de samenwerking met huis- en jeugdartsen en gecertificeerde instellingen (GI's);
• We versterken en verdiepen de samenwerking met het onderwijs;
• Vanuit de nieuwe situatie dat de medewerkers van Team Toegang Jeugd in dienst zijn bij de gemeente versterken we de samenwerking tussen de 3 toegangen voor jeugdigen/jongeren (Voor Elkaar-teams, Team Toegang Jeugd en jongerenloket);
• We versterken de rol van leerplicht, RMC en het jongerenloket en de samenwerking met andere partijen (onderwijs, arbeidsmarkt en zorg). We gaan werken aan het nog verder terugdringen van voortijdige schoolverlaters en thuiszitters;
• De wachttijden in de jeugd ggz willen we reduceren in de samenwerking met diverse partijen in het ecosysteem mentale gezondheid (o.a. ggz aanbieders, huisartsen, welzijn, vriendendiensten/zelfregie centrum).

JeugdhulpIn 2023 gaan de 11 gemeenten (waaronder Deventer) en het RSJ IJsselland samen met aanbieders, ouders en jeugdigen verder met de uitwerking van belangrijke thema’s in de visie (Regionale Visie Jeugdhulp IJsselland 2021-2025). Zoals bovenregionale samenwerking, de aanpak van wachtlijsten en het beheersen van de kosten van jeugdhulp. Deze thema’s zijn verder uitgewerkt in de Regioagenda Jeugdhulp IJsselland 2021-2022. Daarnaast wordt er samengewerkt op bovenregionale thema’s, zoals de om- en afbouw van 3-milieusvoorzieningen en JeugdzorgPlus-locaties. 1 januari 2023 is tevens de ingangsdatum van het nieuwe inkoopmodel. De uitwerking hiervan wordt gemonitord.

Nationaal Programma Onderwijs

Gemeenten hebben vanuit het rijk extra geld uit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) gekregen. De oorspronkelijke looptijd (tot en met 31 juli 2023) is verlengd met twee schooljaren. Voor Deventer gaat het om €1,7 miljoen in totaal. Het betreft een specifieke uitkering, waarbij het budget gebruikt dient te worden voor maatregelen om onderwijsvertragingen in te halen die kinderen tijdens de coronapandemie hebben opgelopen. De maatregelen moeten voldoen aan specifieke bestedingsdoelen en dienen aan te sluiten op de interventies die de scholen al nemen vanuit hun verantwoordelijkheid (en de middelen die de scholen vanuit het Nationaal Programma Onderwijs hebben gekregen). De maatregelen die in Deventer voor de komende schooljaren worden genomen zijn uitgewerkt in een lokaal plan.

Huisvesting onderwijs

De leegstand van schoolgebouwen, leerlingengroei bij een aantal scholen en de kwalitatieve staat van een aantal schoolgebouwen heeft geleid tot de opstelling van een nieuw integraal huisvestingsplan (IHP) dat in het najaar van 2021 is vastgesteld (IHP 2021-2026). Hierin zijn de volgende investeringen in de onderwijshuisvesting geprioriteerd:

1. Vervangende nieuwbouw voor de ZMOK leerlingen van VSO Deventer (gebouw Splithofstraat);
2. Uitbreiding Kindcentrum Borgele;
3. Vervangende nieuwbouw scholencomplex Zwaluwenburg;
4. Vervangende nieuwbouw scholencomplex Colmschaterenk in Colmschate-zuid.

Goedgekeurde voorzieningen

Realisering van de goedgekeurde voorzieningen uit eerdere jaarprogramma’s is in uitvoering. Dit betreft de nieuwe huisvesting van het vmbo van het Etty Hillesum Lyceum op de Marke-zuid, de vervangende nieuwbouw van het schoolgebouw Sancta Maria in Lettele en de uitbreiding van het Kindcentrum Rivierenwijk. Onder huisvesting onderwijs vallen binnen het programma ook de gymlokalen voor bewegingsonderwijs. De energiekosten voor deze lokalen stijgen. Het is nog onbekend hoe groot de omvang van de stijging is.

Nieuw IHPVooruitlopend op de nieuwe wet- en regelgeving rondom het opstellen van een integraal huisvestingsplan wordt in 2023 alvast nagedacht hoe de gemeente hier invulling aan gaat geven. Een belangrijke basis voor het nieuwe IHP zal een ‘schouw’ van de bestaande onderwijsgebouwen zijn. Met het onderwijs worden de gesprekken gestart hoe hier inzicht in te krijgen - en wat ervoor nodig is om dit inzicht te verkrijgen.

Oekraïners en nieuwkomers

Momenteel wordt het onderwijs aan Oekraïners in bestaande, leegstaande, onderwijslokalen gegeven. Afhankelijk van de toestroom van Oekraïners en nieuwkomers wordt in 2023 bekeken of er voldoende adequate onderwijshuisvesting voor deze doelgroepen is.

Onzekerheden

De vier projecten die genoemd staan onder ‘Huisvesting onderwijs’ zijn alle vier nog niet begonnen. Onbekend is het effect van de stijging van de bouwkosten op de bedragen die nu gereserveerd zijn. Andere onbekende factor is het tekort aan personeel. Dit speelt breed binnen het programma, zoals onder andere in het onderwijs, kinderopvang, welzijn, jeugdhulppartijen en de gemeentelijke organisatie. Daarnaast is onduidelijk wat het effect van de stijging van de loonkosten zal zijn op deze arbeidsintensieve sectoren (door o.a. landelijke indexatie, cao-onderhandelingen). Onbekend is het effect dat dit zal hebben op de geformuleerde doelstellingen en prestaties en ook de begrote bedragen.
Voor het jaarprogramma onderwijshuisvesting 2023 zijn aanvragen ingediend en in behandeling. Deze aanvragen leiden eind 2022 tot een kredietaanvraag bij de raad.